به منظور ایجاد رونق اقتصادی و هم چنین عدم محدودیت بر جهت قواعد و قوانین دست و پا گیر و همچنین قائل شدن امتیازاتی در جهت نیل به اهداف اقتصادی از قبیل رشد و توسعه ورود سرمایه های خارجی و ورود تکنولوژی و ایجاد بستری امن از هر جهت برای سرمایه گذاری خارجی و هم چنین قائل شدن امتیاز است ویژه ای که بنا به دلایل و عللی که بر مسائل حاکمیتی بر می گردد (از قبیل معافیت های مالیاتی و گمرکی و…) مناطقی با امتیازات ویژه تحت عنوان مناطق آزاد تجارت ایجاد شده اند ،که این مناطق در کشور ایران عبارتند از:کیش-قشم-اروند –ارس-چابهار-انزلی و…از عمده ترین امتیازات این مناطق می توان به صورت خلاصه ذکر کرد
معافیت ها ی مالیاتی ۱۵ ساله
معافیت ها ی گمرکی از لحاظ عوارض و سود بازرگانی جهت مواد اولیه و تجهیزات
عدم محدودیت در ورود و خروج ارز
عدم محدودیت در ورود و خروج اشخاص خارجی (بدون اخذ روادید)
وجود قوانین و مقررات سهل و آسان جهت انجام امور اداری
از لحاظ جغرافیایی عمدتاً این مناطق متصل به دریا (دریای آزاد بوده) و به بنادر نزدیک بوده که خود این موضوع در تجارت از اهمیت بالایی برخوردار بوده و هزینه های تجارت ناشی از حمل و بارگیری و بیمه تا گمرک را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
عدم محدودیت برای شریک خارجی جهت ثبت شرکت
نکته مهمی که بسیار در امر تجارت حائز اهمیت است،ورود و خروج بدون محدودیت افراد خارجی است چرا که سرعت در امر تجارت یکی از مهمترین مواردی است که نزد بازرگانان و تجار از اهمیت بالایی برخوردار است به این معنی که اشخاص جهت اخذ روادید در صف انتظار سفارتخانه ها قرار نمی گیرند و جلسات مهم تجاری خود را بدون اتلاف وقت و به سرعت و بدون هرگونه تشریفات زائد شرکا و نمایندگان شرکت های خارجی می توانند قرار ملاقات های تجارت خود را تنظیم نمایند.
فرصت های سرمایه گذاری مناطق آزاد در یک نگاه
امکانات و تسهیلات قانونی فوق، شرایطی را برای حضور فعالان اقتصادی در مناطق آزاد بوجود آورده است که زمینه ها و فرصت های مناسبی را برای سرمایه گذاری های اقتصادی و زیر بنایی مهیا کرده است. برخی از مزایای ثبت شرکت در کیش، ثبت شرکت در انزلی و غیره عبارتند از:
فعالیت های تولید صنعتی (تولید، پردازش و بسته بندی کالا و پرورش و تکثیر آبزیان و سایر منابع دریایی)؛
فعالیت های مربوط به صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و صنایع بالادستی و پایین دستی؛
فعالیت های بازرگانی (صادرات، صادرات مجدد، واردات، واردات مجدد، ترانزیت و حمل مجدد)؛
فعالیت های خدمات بازرگانی (تأسیس آژانس های مختلف حمل و نقل هوایی، زمینی و دریایی کالا و مسافر و . .)؛
فعالیت های مربوط به بانکداری برون مرزی و ارائه خدماتی مختلف بیمه گری؛
تأسیس موسسات حمل و نقل هوایی، زمینی، دریایی برای کالا و مسافر؛
سرمایه گذاری در زمینه های فن آوری اطلاعات و تکنولوژیهای سطح بالا (High-Tech)؛
ایجاد نمایشگاه های دایمی عرضه و توزیع کالاهای صنعتی و مصرفی؛
ساخت و یا تکمیل فرودگاه، بندرگاه، تأسیسات بندری مربوط به آن و سایر ترمینالهای حمل و نقل مسافر و کالا
ساخت نیروگاه های برق بر اساس روش های B.O.T و B.O.O.T و . . . ؛
تأسیس کارخانجات آب شیرین کن و توسعه سیستم های آبرسانی؛
ایجاد انبارهای عمومی، سردخانه و سایر موسسات بازرگانی؛
ایجاد و تکمیل امکانات مخابرات و ارتباطات راه دور؛
نزدیکی با مسیرهای کشتیرانی آزاد بینالمللی در خلیجفارس و دریای عمان (اروند، کیش، قشم و چابهار)
دسترسی نزدیک به کشورهای CIS (انزلی)
قرار گرفتن در کریدور شمال- جنوب(N0STRAC ) و مسیرهای تجاری غرب به شرق قاره های آسیا و اروپا (چابهار، قشم، انزلی، ارس و ماکو)
دسترسی نزدیک به کریدور های چهارگانه آسیا و راه آهن سراسری آسیا به عنوان پایگاه مبادلات تجاری (ارس، ماکو)
قرار گرفتن در مرکزیت ۱۸ کشور همسایه با جمعیت ۴۰۰ میلیون نفر به عنوان پایگاه شبکه توزیع مواد و کالا (تمامی مناطق آزاد)
کوتاه ترین مسیر ترانزیت بین آسیای مرکزی و اقیانوس هند (چابهار)
دارا بودن زیرساختهای لازم برای انجام پروژههای سرمایهگذاری
دسترسی به شبکههای جادهای و ریلی سرزمین اصلی (اروند، چابهار، ارس، ماکو)
دسترسی به بازارهای بزرگ داخلی (تمامی مناطق آزاد)
مقررات سرمایه گذاری خارجی در مناطق آزاد
سرمایه گذاران خارجی میتوانند در فعالیتهای اقتصادی منطقه به هر نسبتی سرمایه گذاری نمایند.
درخواستهای سرمایه گذاران خارجی واصله در هر منطقه توسط سازمان همان منطقه آزاد مورد بررسی قرار می گیرد و مجوز سرمایه گذاری توسط سازمان همان منطقه صادر می شود.
دارنده مجوز سرمایه گذاری موظف است ظرف مدتی که در مجوز سرمایه گذاری تعیین می شود درصد معینی از سرمایه را برای شروع عملیات اجرایی موضوع مجوز سرمایه گذاری به منطقه وارد نماید.
بهره برداری از موضوع مجوز سرمایه گذاری منوط به صدور مجوز بهره برداری توسط سازمان منطقه آزاد می باشد.
سرمایه گذاران خارجی در مناطق آزاد می توانند از مزایای قانون تشویق و حمایت سرمایه گذاری خارجی در جمهوری اسلامی ایران برخوردار باشند.
سرمایهگذار میتواند سرمایهای را که به منطقه وارد میکند، بیمه نماید. در صورتی که به دلیل وقوع حادثه، مؤسسه بیمه مزبور طبق مقررات بیمه¬نامه جانشین سرمایه گذار شود، این جانشینی به واسطه پرداخت خسارت به بیمه گذار به رسمیت شناخته می شود، اما انتقال سرمایه محسوب نمی شود.
خروج سود ویژه و مبالغ مربوط به اصل و منافع حاصل از فعالیتهای اقتصادی سرمایه های خارجی همچنین مبالغ ناشی از فروش، یا واگذاری این گونه سرمایه ها از مناطق مجاز است.
سرمایه گذاران میتوانند سهام یا سهمالشرکه خود را با موافقت سازمان منطقه به سرمایه گذاران دیگر واگذار نمایند. در این صورت انتقال گیرنده از هر نظر جانشین سرمایه گذار اول میشود.
موارد اختلاف بین سرمایهگذار خارجی و طرف ایرانی براساس قراردادها و توافقهای کتبی حل خواهد شد.
معافیت از پرداخت مالیات های مستقیم بر درآمد، دارایی
اشخاص حقیقی و حقوقی که در مناطق آزاد تجاری – صنعتی به انواع فعالیتهای اقتصادی اشتغال دارند، نسبت به هر نوع فعالیت اقتصادی در منطقه آزاد از تاریخ بهره برداری مندرج در مجوز به مدت ۲۰ سال از پرداخت مالیات بر درآمد و دارایی موضوع قانون مالیات های مستقیم معاف خواهند بود.